Bệnh Loãng Xương Là Gì? Nguyên Nhân, Triệu Chứng Và Cách Điều Trị

Có thể nói, loãng xương là một loại bệnh có thể "dình dập" bất kỳ ai khi bước vào tuổi trung niên. Khi đó, bạn phải đối mặt với nguy cơ mật độ xương giảm gây giòn, xốp, dễ gãy... Điều này có thể khiến xương bị hủy hoại nhanh chóng trong một vài năm. Tuy nhiên, không bao giờ là quá muộn nếu bạn biết cách điều trị căn bệnh này.

Bệnh loãng xương hay còn được gọi là bệnh xốp xương, giòn xương. Có thể nói đây là hiện tượng mật độ chất trong xương ngày càng thưa dần dẫn đến xương liên tục mỏng dần. Theo thời gian, điều này sẽ khiến xương giòn hơn, dễ bị tổn thương và gãy dù chỉ bị va chạm hay chấn thương nhẹ.

Bệnh loãng xương tiến triển một cách thầm lặng với nhiều triệu chứng, dấu hiệu khác nhau. Có người bệnh cảm thấy đau mỏi nhức xương không rõ ràng, nhưng có người cảm nhận sự giảm dần chiều cao, gù vẹo cột sống, gẫy xương. Nặng hơn, một số người xương bị gãy không lành lại. Trong đó, xương cột sống và xương đùi là những xương có tỉ lệ lành lại khó khăn nhất, đa phần đối với trường hợp này phải phẫu thuật với chi phí tốn kém.

Nhiều người vẫn nghĩ bệnh loãng xương xảy ra tự nhiên không tránh khỏi khi bước vào tuổi già. Tuy nhiên thực tế cho thấy, loãng xương có thể xảy ra hoặc không nếu bạn biết cách phòng ngừa hoặc làm chậm tiến triển căn bệnh này ngay từ đầu.

Bệnh loãng xương ảnh hưởng khá nhiều đến sức khỏe của nam giới và phụ nữ. Đặc biệt đối với những phụ nữ da trắng và châu Á lớn tuổi đã và đang trong thời kỳ mãn kinh sẽ có nguy cơ bị loãng xương cao nhất. Bạn có thể tham khảo nhiều cách phòng ngừa và hạn chế khả năng mắc như đến gặp bác sĩ để biết thêm thông tin hay xây dựng cho bản thân chế độ dinh dưỡng tránh được loãng xương.

Loãng xương ở người cao tuổi là một bệnh lý khá phổ biến và chỉ xếp sau các bệnh lý về tim mạch. Theo thống kê, hiện nay có khoảng 1/3 số phụ nữ và 1/8 số nam giới trên 50 tuổi sẽ có nguy cơ loãng xương cao.

Ngoài ra, bạn có thể tìm thấy những đối tượng dễ mắc phải bệnh loãng xương như:

• Tiền sử gia đình từ trước tới này đã có người từng bị loãng xương.
• Những người mắc các bệnh về nội tiết, bệnh thận, viêm khớp dạng thấp, tuyến giáp.
• Những người sử dụng thuốc corticoid trong thời gian kéo dài.
• Bên cạnh đó, bệnh loãng xương đều có thể xảy ra với những người trẻ lười vận động, những người thường xuyên sử dụng nhiều chất kích thích như rượu, bia, cà phê, thuốc lá...
• Những người ăn kiêng thiếu khoa học, không đúng cách.
• Những người thường xuyên che chắn quá kỹ khi ra ngoài vào sáng sớm. Điều này có thể khiến da không được tiếp xúc với ánh nắng mặt trời gây ảnh hưởng đến quá trình hấp thu canxi, vitamin D nhằm mục đích tạo xương.

Hiện nay, bệnh loãng xương được phân loại chia thành hai loại là loãng xương nguyên phát và loãng xương thứ phát.

Loãng xương nguyên phát được hiểu là loại không thể tìm thấy căn nguyên nào khác ngoài tuổi tác hay do tình trạng mãn kinh ở phụ nữ. Giải thích cụ thể cho cơ chế là do quá trình lão hóa của tạo cốt bào gây nên theo thời gian dẫn đến tình trạng mất cân bằng giữa huỷ xương và tạo xương. Từ đó, bạn sẽ thấy kết quả là thiểu sản xương.

• Loãng xương sau mãn kinh ở phụ nữ: Thường gặp ở phụ nữ trong độ tuổi từ 50 - 55 tuổi (đã và đang mãn kinh).
• Loãng xương do tuổi tác: Loại này thường xuất hiện ở cả hai đối tượng là nam và nữ và độ tuổi khoảng trên 70.

Xương là một cơ quan thay đổi liên tục theo thời gian, xương mới sẽ được tạo ra và xương cũ bị phá vỡ. Khi bạn trẻ, cơ thể tạo ra xương mới khá nhanh và từ đó khối lượng xương sẽ tăng dần. Vì thế, hầu hết mọi người đạt được khối lượng xương cao nhất trong khoảng năm 20 tuổi. Sau thời gian đó, khối lượng xương sẽ bị mất hay phá vỡ nhanh hơn số lượng xương được tạo ra. Có thể nói, đây là nguyên nhân chính dẫn đến bệnh loãng x& #432;ơng nếu bạn không biết cách phòng ngừa chúng. Và một trong những nguyên nhân gây ra bệnh loãng xương thường gặp như:

• Sinh hoạt lối sống thiếu khoa học, ít vận động.
• Thường xuyên phải mang vác nhiều vật nặng quá sức, lao động vất vả.
• Bổ sung thực phẩm, chế độ dinh dưỡng thiếu canxi, không đủ chất.
• Sự lão hóa do tuổi tác dẫn đến mật độ xương giảm sút, xương giòn yếu, dễ bị gãy.
• Sự sụt giảm estrogen ở phụ nữ tiền mãn kinh và sự suy giảm testosterone (hormone nam) ở nam giới.

Các triệu chứng bệnh loãng xương diễn ra tại mỗi cơ thể là khác nhau và thường không có biểu hiện và triệu chứng rõ ràng. Nhiều người không hề hay biết mình đang bị mắc bệnh cho đến khi xương trở nên yếu, dễ gãy khi gặp các sang chấn nhỏ như trẹo chân, té ngã, va đập...

Tuy nhiên, bạn có thể bắt gặp những triệu chứng của bệnh loãng xương được biểu hiện rõ rệt như:

• Giảm mật độ xương còn gọi là gãy lún sẽ khiến xương ở cột sống có thể bị xẹp. Những biểu hiện rõ bao cơn đau lưng cấp, giảm chiều cao, dáng đi khòm, gù lưng...
• Một trong những biểu hiện loãng xương dễ nhận thấy đó là đau nhức đầu xương. Chúng bao gồm cảm giác đau nhức các đầu xương, mỏi dọc các xương dài, nặng hơn là đau nhức như bị kim chích toàn thân.
• Những cơn đau vùng xương chịu gánh nặng của cơ thể thường xuyên như cột sống, thắt lưng, xương chậu, đầu gối, xương hông. Ngoài ra, bạn còn bắt gặp những cơn đau lặp lại nhiều lần sau chấn thương, kéo dài âm ỉ lâu và sẽ tăng lên khi vận động, đi lại, đứng ngồi lâu.
• Triệu chứng của bệnh loãng xương còn được thể hiện qua đau ở cột sống, thắt lưng hoặc hai bên liên sườn. Điều này gây ảnh hưởng đến các dây thần kinh cơ liên sườn, đùi và thần kinh tọa. Những cơn đau sẽ trở nên nặng hơn khi vận động mạnh hoặc bất ngờ thay đổi tư thế cúi gập người hoặc xoay hẳn người.
• Đối với lứa tuổi trung niên, bệnh loãng xương thường gặp các dấu hiệu của bệnh giãn tĩnh mạch, thoái hoá khớp, cao huyết áp,...

• Bổ sung khẩu phần ăn hàng ngày giàu canxi.
• Thường xuyên đo kiểm tra mật độ xương cũng như tình trạng loãng xương định kỳ.
• Nếu bạn mắc phải các triệu chứng loãng xương hãy tái khám đúng lịch hẹn để được theo dõi từ bác sĩ.
• Không được tự ý uống thuốc, bổ sung thực phẩm canxi, tự ý bỏ uống thuốc khi chưa được chỉ định của bác sĩ.
• Thường xuyên tập luyện thể thao như bộ môn Yoga... để giúp máu lưu thông, xương dẻo dai, đàn hồi tốt và chắc khỏe hơn.
• Xây dựng lối sống sinh hoạt lành mạnh, ngủ nghỉ đúng giờ, tránh xa các chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá... Đặc biệt là rượu, uống nhiều hơn hai ly mỗi ngày sẽ làm giảm khả năng hình thành xương.
• Tránh vận động mạnh, mang vác nặng bị té ngã.

Sau những thông tin trên, bạn có thể thấy không bao giờ là quá muộn nếu bạn biết cách điều trị căn bệnh này. Mục đích chung của việc điều trị bệnh loãng xương là ngăn chặn tình trạng gãy xương, tăng cường khối lượng xương, phục hồi cấu trúc xương đã bị loãng.

Hiện nay, bệnh loãng xương không có một loại thuốc hay một phương pháp nào duy nhất để điều trị. Hay nói cách khác, loãng xương cần được điều trị trong một thời gian dài khoảng 3 - 5 năm và cần được kết hợp giữa việc uống thuốc, trị liệu, sinh hoạt đúng cách. Cụ thể như sau:

• Cung cấp đủ lượng canxi cơ thể cần theo đúng khuyến cáo, tránh dư thừa.
  • Độ tuổi 1 - 70 tuổi cần bổ sung: 600 đơn vị quốc tế (IU) vitamin D mỗi ngày.
  • Độ tuổi từ 71 trở lên cần bổ sung: 800 IU.
• Bạn cần dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ như thuốc canxi, thực phẩm chức năng, thuốc giảm đau, giãn cơ... nhằm ức chế quá trình hủy xương
• Tập luyện thể thao thường xuyên như bộ môn yoga, đi bộ, khiêu vũ,... Tùy vào khả năng của cơ thể.
• Không quên bổ sung chế độ ăn uống tự nhiên hằng ngày giàu canxi giúp làm giàu mật độ khoáng chất của xương và phục hồi cấu trúc xương đã bị loãng.
• Duy trì trọng lượng cơ thể theo tiêu chuẩn, không thừa cân, không thiếu cân.
• Đối với những điều trị biến chứng gãy xương như đeo nẹp, bơm xi măng vào thân đốt sống hoặc thay đốt sống nhân tạo nếu có chỉ định của bác sĩ.
• Bệnh nhân cần được đo kiểm tra kỹ sau mỗi 1 - 2 lần đánh giá kết quả để tìm ra các phương hướng điều trị tiếp theo.

Bạn có thể hiểu kỹ hơn, xương bình thường cần có các khoáng chất canxi và phosphate để tạo thành. Vì thế, nếu cơ thể không nhận đủ canxi từ chế độ ăn uống thì việc hình thành các mô xương và xương sẽ bị ảnh hưởng.

Cụ thể, bạn có thể tham khảo một số nguồn thực phẩm giàu canxi nên ăn như sữa, trứng, chế phẩm từ sữa, yến mạch, hạt chia, nước trái cây, cá, các loại rau xanh, viên uống thực phẩm có thành phần chứa canxi... Ngoài ra, bạn cần bổ sung chế độ ăn giàu vitamin D, protein, omega 3... giúp phát triển hệ xương.

Bệnh loãng xương nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời sẽ gây ra hậu quả rất nghiêm trọng, thậm chí nguy hiểm hơn cả là gãy xương, rạn xương. Điều này gây ra sự suy giảm chất lượng cuộc sống và đối với người cao tuổi thì sẽ khó lành so với người trẻ tuổi.

Đối với những người đang mắc bệnh loãng xương dù gặp chấn thương nhẹ cũng khó lành lặn do sự lão hóa của các tế bào xương trong cơ thể. Điều này có thể gây đau đớn, mất cân đối hình thái xương của cơ thể, mất khả năng vận động làm gánh nặng lớn cho gia đình có kinh tế yếu. Ngoài ra, nguy cơ đi kèm bệnh loãng xương là các bệnh khác như tiểu đường, tim mạch, bệnh hô hấp, thấp khớp... tăng lên rõ rệt,

Có thể nói, không quá nguy hiểm nhưng nguy cơ tiềm ẩn bệnh này là khá lớn. Vì thế, bạn vẫn cần xây dựng cho bản thân những cách phòng ngừa tốt nhất cho bản thân để tránh gặp phải căn bệnh này trong tương lai.